مزدک پنجه ای: برای من، مخاطب به مثابه‌ی یک امکان زیبایی‌شناسانه است. ضمن اینکه مخاطب در لحظه‌ی زایش وجود ندارد. اگر ملاک را مخاطب قرار دهم، آن وقت ذهن می‌پرسد منظورت کدام مخاطب است، مخاطب عام یا مخاطب آشنا به زیبایی شناسی تو؟ برای همین مخاطب همیشه بعد از اثر، ورود می‌کند و مخاطب در آن لحظه (سرایش) مهم نیست. بعد از آن هم اثر متعلق به مخاطب است. نگاه سنتی به مخاطب را باید عوض کرد، مخاطب وقتی در وضعیت اجرا قرار گیرد، خودش جزیی از اثر می‌شود. پا را که درون اجرا و چیدمان گذاشت، تعامل شروع خواهد شد. بنابراین مخاطب خودش مولف است. در نتیجه اینکه مخاطب غیرمولف، مهم نیست.
در فرضی دیگر، رولان بارت در مقاله مشهور خود «مرگ مولف» بیان می‌کند که باید تمرکز از مولف به متن منتقل شود. به‌نظر بارت، وقتی اثر هنری تولید می‌شود، باید از مولف جدا شود و خودِ اثر به‌عنوان موجودی مستقل دیده شود. بر این اساس، من این طور تصور می‌کنم که این نقش را می‌توان به مخاطب هم داد. مخاطب نقش بسیار مهمی در تفسیر اثر دارد. بارت معتقد است که معنا به‌وسیله‌ی مخاطب تولید می‌شود، نه مولف. اینجا باید پرسید کدام مخاطب منظور است! مخاطب عام یا مخاطب حرفه‌ای هنر و ادبیات. و البته پرسش‌های دیگری که می‌توان مطرح کرد.
خب، می‌بینیم که در این باره سکوت حاکم است. اینجا من گمان خودم را از بحث پیش آمده مطرح کردم، چرا که به نظرم توجه باید به خود اثر معطوف شود. بعد از تولد، خود اثر راهش را خواهد یافت و بی‌نیاز به مولف و مخاطب است. هر چند که قایل باشیم اثر، به عنوان یک شی مصرف می‌شود و این تصرف توسط مخاطبان انجام خواهد گرفت. در واقع برداشت من از مباحث بارت و فوکو این است، مخاطب «مولف» جدید اثر است، اوست که معنا را به اثر می‌بخشد.
فوکو در مقاله‌ی «مولف چیست؟» مولف را به‌عنوان یک کارکرد و نه‌به‌عنوان یک فرد خاص مورد توجه قرار می‌گیرد. او بر این باور است که مولف نوعی سازوکار برای محدود کردن معنای متن است. مولف به‌عنوان یک شخص تاریخی و اجتماعی معنا را کنترل می‌کند، اما با این حال، فوکو نیز بر اهمیت نقش مخاطب در زایش معنا تاکید دارد. او به این مسئله می پردازد که چگونه مولف و مخاطب در چارچوب‌های قدرت و دانش تعریف می‌شوند و چگونه این چارچوب‌ها بر تفسیر اثر تأثیر می‌گذارند. اما یک پرسش را بارت و فوکو پاسخ نداده‌اند، آیا هر متنی قابلیت آن را دارد که مخاطب را دچار مولف بودن کند؟ اگر به خود تعریف آن دو از متن برگردیم، می‌توان این طور پاسخ داد، منظور از متن، نه یک متن اداری است بلکه متنی با ساختارهای هنری است، در این صورت چنانچه متنی فاقد عناصر استتیک باشد، به نظر در چرخه و فرایند تولید هنر نقشی نخواهد داشت.
بنابراین با این دیدگاه است که معتقدم، مخاطب دیگر به‌عنوان یک عنصر محض مصرف‌کننده‌ی اثر نیست و شاید چنین است که مخاطب از این منظر مهم نباشد. توجه و تمرکز را به اثر داشته باشیم.
MAZDAK Panjaee: For me, the audience is seen as an aesthetic possibility. Furthermore, the audience does not exist at the moment of creation. If I consider the audience as the criterion, then the mind asks: which audience do you mean, the general audience or the one familiar with your aesthetics? This is why the audience only enters after the work is created, and the audience does not matter at the moment of creation. Afterward, the work belongs to the audience. We must change the traditional view of the audience; when the audience is involved in the performance, they become a part of the work. Once they step into the performance and arrangement, interaction begins. Therefore, the audience themselves becomes the creator. As a result, the non-creator audience is not important.
In another context, Roland Barthes, in his famous essay "The Death of the Author," argues that focus should shift from the author to the text. According to Barthes, when an artwork is produced, it should be separated from the author and be seen as an independent entity. Based on this, I think this role can be given to the audience as well. The audience plays a significant role in interpreting the work. Barthes believes that meaning is produced by the audience, not the author. Here, we must ask, which audience is meant? The general audience or the professional audience of art and literature? And, of course, there are other questions that can be raised.
Well, we see that there is silence on this matter. Here, I have presented my own thoughts on the subject, as I believe attention should be focused on the work itself. After its birth, the work will find its way and will be independent of the author and the audience. Even though we may argue that the work is consumed as an object and this consumption will be carried out by the audience. In fact, my interpretation of the discussions of Barthes and Foucault is that the audience is the "new author" of the work; it is the audience who gives meaning to the work.
In his essay "What is an Author?" Michel Foucault focuses on the author as a function rather than a specific individual. He believes that the author is a mechanism to limit the meaning of the text. The author, as a historical and social figure, controls meaning, but Foucault also emphasizes the significant role of the audience in the creation of meaning. He explores how authors and audiences are defined within frameworks of power and knowledge and how these frameworks affect the interpretation of the work. But there is one question that both Barthes and Foucault have not answered: Does every text have the potential to turn the audience into the author? If we return to their definition of the text, we could answer that the text they refer to is not an administrative text, but one with artistic structures. In this case, if a text lacks aesthetic elements, it seems it will not play a role in the cycle and process of artistic production.
Thus, with this perspective, I believe the audience is no longer merely a consumer of the work, and perhaps this is why the audience is not important from this viewpoint. The attention and focus should be on the work itself.
#بارت
#فوکو
#متن
#مخاطب
#مولف
